In de jaren 80 begon ik met m'n eerste foto-vakanties.

Eigenlijk waren dat gewoon mijn vakanties en bestonden die uit 2 soorten foto-vakanties:

* Fiets-foto-vakanties

* Andere vakanties

En ze eindigden allemaal met de na-vakantie-pret met o.a. het ontwikkelen en afdrukken van de filmpjes en foto's.

---

FIETS-Foto-Vakanties

Net als bij de andere vakanties, begon m'n vakantie met het voorbereiden en daarin was het voorbereiden van de foto-apparatuur en de keuze daaruit wel een hele belangrijke.

Een fietsvakantie (ik was nog zo jong dat ik in m'n eentje ook niet anders op vakantie kon trouwens... en later vond en vind ik het nog steeds de meest prettige manier van op vakantie gaan) had de beperking dat je weinig mee kon nemen, dat je niet altijd veel tijd hebt om een foto te maken en dat je behoorlijk nat kan worden van de regen. Maar als grote voordeel is wel dat je overal kon / kan komen, kort stilstaan en een foto kan maken of kan nemen.

Voor mij waren eigenlijk bijna al mijn vakanties wel 'foto-vakanties' want 1 toestel mee was normaal wel wat te weinig...
De eerste jaren begon ik met maar 1 toestelletje maar heel snel waren dat er meer, voor de verschillende soorten foto's en redenen:

Snel-jaszak-toestelletje	Die was er de tweede vakantie al wel bij: een heel klein pocket-toestelletje wat ik in m'n jaszak mee nam voor de 'richt-en-neem' foto's. Geen hoge kwaliteit en ook niet om af te drukken op 9x13 cm of hoger; of je moest echt op afstand kijken. Gewoon om zonder stoppen op de fiets even een foto te schieten en als het meer om de herinnering ging dan om de foto. Was alleen in 400 Asa beschikbaar en had geen instellingen. Zo maar af en toe een foto. 1 Rolletje voor een hele vakantie van 14 dagen... Later is deze vervangen door een wat beter jaszak-toestelletje, met APS.
Eenvoudig fix-focus toestelletje	Dit was een toestelletje wat nat mocht worden, voor even een iets betere foto en ook met flitsertje. Een aantal jaren wegwerp-toestelletjes geweest (film met lens) en later toch wel een toestelletje waarvan je de film ook buiten de donkere toiletten kon wisselen; gewoon kleinbeeld dus. Kwaliteit was net leuk, zo'n 200 asa of 400 asa filmpje erin met kleur. Voor de leuke herinneringen. Het toestelletje zat ergens aan de buitenkant van de fietstassen en was snel te pakken. Even snel zonder instellen een foto maken, en natuurlijk: met kleurenfilm! Soms wel 2 filmpjes per week!
Spiegelreflex-toestel, ME-Super	Dit was m'n echte toestel natuurlijk. Dat is niet meer een foto nemen maar een foto maken! Kijken welk filmpje erin zit, dat eventueel wisselen, een paar objectieven of in ieder geval teleconverter om mee te wisselen, een kleine flitser; instellen en foto maken maar. De eerste jaren had ik nog alleen 'vaste objectieven' dus geen zoomlenzen, maar al snel werd dat een zoomlens en evt. een tele-zoom erbij -> later werd dat dus een 2x teleconverter die te combineren is met het 28-70 zoomlensje en natuurlijk een voorzetlensje voor het macro-werk en een polarisatie-filter.
"Statief" en flitser	Een statief had ik wel maar is erg groot om mee te nemen op vakantie en zeker om telkens mee te slepen naar de jeugdherberg-kamer (past ook niet in de meeste kluisjes daar). Dus zelf een oplossing gemaakt: de foto-koffer die ik toch meenam werd aangepast zodat daar aan de buitenkant een statief van gemaakt kon worden met allerlei aluminium-strips en profielen. De flitser kan op dezelfde manier bevestigd worden... Later nam ik een echt uitschuifbaar schouderstatief mee: extra stabiel uit sta- of zitpositie te fotograferen (dus langere sluitertijden met dezelfde zoomlens mogelijk uit de hand), of een iets hoger voorwerp - zoals de bagedrager van de fiets op dubbele standaard - en het statief als 3-poot neerzetten. Niet te vergeten: het filmpje was meestal 100, 125 of 200 ASA, soms 'zelfs' 400 of (extreem!) 800 ASA. 800 ASA was toch snel korrelig, zeker bij kleur en uitvergrotingen en had ik niet altijd bij me. Zwart-Wit koos ik wel eens voor 1600 ASA maar de kwaliteit daarvan was meestal niet echt 'je van het'. Daarnaast een kleine, lichtgewicht elektronen-flitser (dus geen flitslampjes meer nodig), voldoende om iets uit te lichten.

Heel veel foto-rolletjes.... in ieder geval toch wel een hele berg gingen er mee. Een paar kleuren-filmpjes maar het meest toch wel zwart-wit-filmpjes in verschillende gevoeligheden: of te wel dat werden het.

Ik maakte voor zo'n vakantie een aantal filmpjes klaar (Ilfort film) met verschillende lengtes. Standaard werkte ik met een 100 asa (dus hoge kwaliteit), maar als ik wat meer licht nodig had, dan schreef ik op het stickertje op het filmpje wat ik pakte de gevoeligheid, stelde dat in op het toestel en voila, ik had een 200, 400 of 800 Asa filmpje. De gevoeligheid en de korrel (op 800 duidelijk zichtbaar) kreeg je door op hogere temperatuur of langer te ontwikkelen in de DOKA.

Je snapt wel, op 800 ASA had je niet zoveel foto's achter elkaar te maken dus nam je daar maar een filmpje van zo'n 6 of hooguit 12 opnames voor en voor de rest bijvoorbeeld 38 opnames of zelfs 42 op een rolletje (kon ik nog net ontwikkelen in de tank!). Bij het wisselen van de film zo goed mogelijk in de schaduw werken en over de al gemaakte foto's op zo'n kort mogelijke tijd (1/2000) met de lensdop erop foto's maken totdat je weer voorbij het bestaande aantal opnames was.

Na een paar jaar werd de ME-super in een speciaal tasje gestoken met de teleconverter en zoomlens, een kleine flitser, schoonmaakdoekje, blaaskwastje, draadontspanner en wat filmpjes... makkelijk om mee te nemen maar als je wat meer als 70 mm wilt opnemen heb je toch altijd je teleconverter nodig die je er telkens op en af moet doen. Oja, ook gehoor-batterijtjes mee voor áls ze een keer opgaan.

Als je op een fiets-vakantie bent zoals ik dat deed, zeker in de hellingen is elke kilo belangrijk want die moet je mee naar boven slepen en (helaas) waarschijnlijk met je remmen weer terug afremmen maar voor foto-materiaal ging er toch al snel een paar kg mee.
Doordat ik toch altijd flink door moest trappen om op m'n slaapadres van die dag te komen (soms afstanden van zo'n 150 km op een dag door de hellingen), betekent dat dat je niet zomaar even stil kan gaan staan om weer verder te fietsen, zeker op warme dagen krijg je dan snel kramp als je spieren weer afkoelen en weer op moeten warmen 'tegen de helling op'. Daardoor heb je van de mooiste plekjes geen foto's gemaakt aan het einde van de vakantie behalve met de 'snel-klik' camera's; maar ook niet die van het mooie uitzicht tijdens die duizelwekkende afdaling natuurlijk... dat hou je in je herinneringen vast.

---

Overige / andere vakanties

Het makkelijke van andere vakanties en reizen is dat je meestal wat meer ruimte hebt om fototoestellen en lenzen en zo mee te nemen.

Al snel ging het volgende mee (is in jaren gespaard... vaak tweedehands):

Snel-jaszak-toestelletje	Om even snel een snapshot te nemen. Gebruikte ik bijna nooit, zeker niet op stedentrips. Later is deze vervangen door een wat beter jaszak-toestelletje, met APS.
Eenvoudig fix-focus toestelletje of AF	Om even snel een foto te trekken, ook met regen en spetteren. Gewoon, snel zonder andere mensen op te houden. Klik en doorlopen. Komen best nog wel leuke foto's uit. Toen ik het APS-toestelletje had was het niet meer nodig om een apart toestel mee te nemen.
Spiegelreflex-toestel, ME-Super, 1e	Echt het leuke werk. De eerste was geladen met zwart-wit-film; standaard film op 100 Asa vanwege de kwaliteit. Samen met het andere toestel koos ik voor de soort 'vakantie' trip de lenzen die ik meenam. Naar een molenreisje bijvoorbeeld meestal een 28 mm objectief of een goede zoomlens, maar ook een goed telezoomobjectief en met de teleconverter daarbij kan je al op 400 mm werken; dus heerlijk dichtbij halen van die molen of vogel. Meestal een goede, stevige flitser of 2 flitsers mee, die zijn te koppelen en dus heb je een flinke bulk met licht bij je als het nodig is. Niet te vergeten dat je op 100 asa werkt, dus je hebt ook veel meer licht nodig dan op 200 of 400 ASA!
2e spiegelreflex	Eerst was dat een ander type spiegelreflex dus helaas alleen met de schroef-adapter kon ik de lenzen uitwisselen... dus meestal met standaard-lens. Later een 2e ME-super-body met een standaard lens erop en vaak uitwisselen met de objectieven. Meestal zat hier een kleurenfilmpje in of een ander filmpje van hoge gevoeligheid bijvoorbeeld. Op molentochten kan je dan heel mooi binnenfotograferen met de ene body met een groothoekobjectief en gevoelige film en met de andere body met tele-objectief 'de buitenkant'.

Omdat ik heel m'n leven eigenlijk wel met de fiets op reis en vakantie geweest ben, is deze combinatie meer een uitzondering geweest dan een regel en het was dus ook niet zinnig om een volledig tweede set te hebben...

Voorbeeld zie hier: Reisje Parijs

---

Vakantie-voorbereiding en 'na-vakantie-pret'.

In feite bestaat een vakantie uit 3 delen: voorbereiding, de echte reis en de 'na-vakantie-pret'.

Voor mij was het voorbereiden altijd heel belangrijk om alles goed in te pakken en te plannen (niet alleen de route maar ook wat aan foto-en-fiets-materiaal mee te nemen). Camera's goed schoonmaken, testen , filmpjes inspoelen en inpakken, batterijen laden, etc. is een belangrijk deel daarvan waar je echt niet zomaar een week van te voren aan moet beginnen!

Tijdens de vakantie hoop je alles goed te hebben voorbereid en koop je eventueel nog een paar filmpjes erbij en heb je veel fun en maak je leuke foto's.

Na de vakantie begint de pret pas echt: het ontwikkelen en afdrukken van de foto's!

Kleurenfilmpjes

Die waren vrij simpel: naar de HEMA of de fotograaf ermee, ontwikkelen en af laten drukken en de foto's die je niet wilde terug doen en de foto's die je echt goed vond: groter laten afdrukken. Je bracht de filmpjes een paar dagen nadat je terug was naar de winkel en een weekje later kon je ze weer afhalen. Altijd spannend of je de goede foto's kreeg (die van jezelf) en hoe ze geworden waren.

Zwart-wit - in de DOKA

Dit was eigenlijk wel het leukste!

Als eerste ga je de filmpjes sorteren die je tegelijk kunt ontwikkelen. Zo kan je in één tankje bijvoorbeeld wel twee filmpjes van 8 of 12 opnames op 400 ASA bij elkaar ontwikkelen maar niet tegelijk ook van 800 of van 100 met dezelfde vloeistof of in dezelfde tijd of tank. Ook moet je goed bijhouden waar welk filmpje ingaat en hoe lang enzo, ook dat je zeker bent dat alles op de juiste manier terug uit de tankjes komt en goed ontwikkeld, gefixeerd en gedroogd eruit komt.

Ik heb 3 tankjes dus je kan wat combineren. Dan de vloeistoffen mengen (chemicalieen, water op juiste temperatuur, etc.) en de filmpjes in de ontwikkel-spoelen doen. De doka goed op temperatuur gebracht, water allemaal op goede temperatuur en je kan beginnen met de filmpjes. De tijden goed in de gaten blijven houden natuurlijk en dan: de eerste resultaten zijn zichtbaar nadat je ze uit de fixeer en spoelbad haalt en ophangt. Natuurlijk kijk je dan door de negatieven direct hoet het eruit ziet maar helaas: het moet nog even drogen!

De volgende dagen volgen de volgende filmpjes ontwikkelen en de negatieven op strookjes knippen om ze in de negatiefbladen te bewaren en ze al als negatief te bewonderen. Telkens droogtijd tussendoor, het is maar een hobby-doka!

Dan het mooiste van het hele fotograferen: het afdrukken!

Eerst de negatieven uitzoeken die je wilt uitvergroten op papier, projecteren, proefstrookjes maken en afdrukken en daadwerkelijk de uitgezochte foto's afdrukken op papier. Natuurlijk maak je uitsnedes, geef je sommige foto's wat meer licht (met andere woorden: ze worden donkerder op papier), meer contrast met harder of juist zachter papier, soms met sneller stopbad en kortere ontwikkeltijden, soms sepia afdrukken of juist niet, al zulke effecten die tegenwoordig met 'fotoshoppen' nagedaan worden.

Na het ontwikkelen nog het drogen en verder sorteren en de volgende film.

Dat gaat zo een paar weken door (telkens een avondje)

Daarna: uitzoeken en sorteren en in het vakantie-album opplakken met de verhalen van de vantie erbij.

En dan: is het weer tijd voor het plannen van de volgende vakantie of trip!

VAKANTIESPREIDING in Nederland? Klik hier.
{}